Veelgestelde vragen over het AZC Vianen – voor zowel inwoners van Hoef en Haag, als Vianen en ondernemers.
1. Waarom maken inwoners van Vianen en Hoef en Haag zich zorgen over het AZC?
De voorgestelde locatie ligt pal aan de rand van Hoef en Haag, een jonge woonwijk met veel gezinnen en kinderen. De omvang van het AZC – 338 bewoners voor 17 jaar – is disproportioneel en druist in tegen het gemeentelijk beleid en de kaders die zij eerder heeft vastgesteld, dat inzet op kleinschalige opvang.
2. Waarom is deze locatie volgens ons ongeschikt?
• Te dicht bij woonwijken met veel jonge kinderen
• Geen passende infrastructuur of voorzieningen
• In 2020? door de gemeente zelf als onveilig en niet passend voor een AZC beoordeeld
• Geen inspraak of participatie vanuit de gemeenschap voorafgaand aan het besluit
• Verstorend voor het ondernemersklimaat op het bedrijventerrein Vianen
• Legt extra druk op de al problematische bereikbaarheid van Vianen en Hoef en Haag
• Geplande inwoners van AZC komen onverantwoord dicht op de snelweg te wonen, wat een riscio is voor hun gezondheid
• Er zijn geen onderzoeken gedaan naar overige effecten zoals geluid en dergelijke, wat wel gebruikelijk is bij een dergelijke ontwikkeling
• Er is geen haalbaarheidsstudie gedaan naar de mogelijkheden om invulling te geven aan de belofte van een zelfvoorzienende locatie welke geen druk legt op lokale voorzieningen zoals artsen, scholen en dergelijke
3. Zijn we tegen opvang van vluchtelingen?
Nee. Wij pleiten voor evenredige lastenverdeling binnen gemeente Vijfherenlanden, zorgvuldige besluitvorming, participatie en een locatie die wél werkt – voor álle betrokkenen. We zijn vóór humane opvang, maar tegen deze specifieke invulling waarbij de gemeente haar eigen beleidskaders negeert zonder een uitgebreide motivatie.
4. Hoe wordt de veiligheid van kinderen in de wijk geborgd met een AZC op loopafstand?
De gemeente Vijfheerenlanden stelt dat er geen verhoogd veiligheidsrisico is voor de omgeving van het geplande AZC aan de Ir. D.S. Tuijnmanweg. Er wordt verwezen naar landelijke richtlijnen en het feit dat bewoners van een AZC geen strafblad mogen hebben. Maar deze geruststelling staat in schril contrast met de realiteit die we de afgelopen tijd in het nieuws hebben gezien en gezond verstand.
Incidenten en signalen uit de praktijk
• In meerdere gemeenten zijn incidenten gemeld rondom AZC’s, variërend van overlast tot grensoverschrijdend gedrag. Hoewel deze niet structureel zijn, tonen ze aan dat risico’s niet uitgesloten kunnen worden.
• De Werkgroep Kind in AZC heeft recentelijk een dringende oproep gedaan aan de overheid om de omstandigheden voor kinderen in opvanglocaties te verbeteren. Zij stellen dat de huidige situatie in veel AZC’s onveilig en instabiel is, met name door gebrek aan toezicht en begeleiding.
Personeelstekort en toezicht onder druk
• Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) kampt met structurele personeelstekorten, waardoor toezicht en begeleiding niet altijd gegarandeerd zijn.
• In de kinderopvangsector zien we al dat personeelstekorten leiden tot fouten en verminderde veiligheid. Deze druk is ook voelbaar in de opvangsector, waar vaak gewerkt wordt met tijdelijke krachten of vrijwilligers.
5. Waarom lijkt de gemeente te kiezen voor snelheid boven zorgvuldigheid?
De gemeente wil snel voldoen aan de landelijke Spreidingswet en kiest daarom voor één grote opvanglocatie. Kleinschalige spreiding zou meer tijd en geld kosten, en het COA betaalt alleen bij grotere locaties. Er is weinig transparantie over alternatieven en inwoners zijn pas ná het besluit geïnformeerd. Dit wekt de indruk dat financiële motieven zwaarder wegen dan zorgvuldige afweging en inspraak.
6. Waarom wijkt de gemeente af van haar eigen beleid om kleinschalige opvang te realiseren?
De gemeente heeft in 2020 zélf aangegeven dat er geen draagvlak was voor een AZC op deze locatie. Toen werd de plek afgekeurd vanwege veiligheidsrisico’s, ligging en impact op de omgeving. Nu, onder druk van kosten en tijd, wordt dat eerdere oordeel genegeerd.
Het oorspronkelijke beleid—dat inzet op kleinschalige, gespreide opvang—wordt losgelaten. Er is geen transparant overzicht van alternatieven, en de gevolgen voor bewoners en leefbaarheid zijn nauwelijks meegewogen. Draagvlak lijkt ineens geen vereiste meer, terwijl dat juist essentieel is voor een besluit van deze omvang.
7. Wat gebeurt er als er incidenten plaatsvinden—wie is verantwoordelijk?
Bij incidenten in en rond het AZC ligt de primaire verantwoordelijkheid bij het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers), dat toezicht en begeleiding moet organiseren. De gemeente is echter verantwoordelijk voor de openbare orde en veiligheid in de omgeving van het AZC.
Maar in de praktijk is die verdeling vaak onduidelijk. Er zijn geen concrete afspraken gedeeld over:
• Wie ingrijpt bij overlast of grensoverschrijdend gedrag
• Of er extra handhaving komt in de wijk
• Hoe meldingen van bewoners worden opgepakt
Na recente incidenten elders in Nederland—waarbij verdachten uit AZC’s betrokken waren—roept dit terecht vragen op. Ook in Vianen gaven inwoners tijdens de informatieavond aan dat veiligheid hun grootste zorg is. Toch blijft het onduidelijk wie aanspreekbaar is als het misgaat.
8. Waarom is er geen transparante risicoanalyse gedeeld met bewoners?
Tot nu toe heeft de gemeente Vijfheerenlanden geen volledige risicoanalyse openbaar gemaakt over de impact van het AZC op veiligheid, leefbaarheid en omgeving. Tijdens de informatieavond gaven veel inwoners aan dat juist veiligheid hun grootste zorg is. Toch ontbreekt een onderbouwd document waarin risico’s zijn afgewogen en gedeeld met de buurt.
Wat wringt: de locatie is eerder als ongeschikt beoordeeld, mede vanwege veiligheidsrisico’s. Nu dat oordeel is omgedraaid, krijgen bewoners geen inzicht in wat er veranderd is. Er lijkt gekozen voor snelheid en kostenbesparing, terwijl de concrete gevolgen voor de wijk nauwelijks zijn onderzocht of gecommuniceerd.
9. Wat doen wij als bewoners?
We hebben een actie opgestart om bezwaar te maken tegen de plannen. Dit omvat:
• Petitie om te peilen hoe de inwoners van Vianen en Hoef en Haag naar deze ontwikkeling kijken
• Juridisch advies en inzet van een gespecialiseerde advocaat
• Dossieropbouw en indiening van bezwaarschriften
• Inschakeling van onafhankelijke experts voor aanvullend onderzoek
• Opzetten van crouwdfunding om bovenstaande financieel haalbaar te maken (link opnemen)
10. Wat gebeurt er met donaties?
Alle donaties worden transparant beheerd:
• Geen persoonlijke vergoedingen
• Alleen besteed aan juridische stappen en onderzoek
• Bij vroegtijdige beëindiging: evenredige terugbetaling (indien niet anoniem gedoneerd)
• Verantwoording op de website van de werkgroep
11. Hoe kan ik de actie steunen?
• Teken de petitie tegen het AZC Vianen
• Doneer via de steunactiepagina
• Deel de actie op social media en met buren, collega’s en lokale ondernemers
• Controleer of je rechtsbijstand hebt en ga na of je een procedure wil opstarten
• Controleer of je recht hebt op nadeelcompensatie
12. Wat is nadeelcompensatie en waarom is het relevant?
Nadeelcompensatie is een wettelijke regeling waarmee burgers en bedrijven schade kunnen claimen die ontstaat door rechtmatig overheidshandelen—zoals de bouw van een AZC. Het gaat om schade die boven het normale maatschappelijke of bedrijfsrisico uitkomt en die onevenredig zwaar drukt op een beperkte groep mensen. Voorbeelden van schade die in aanmerking kan komen:
• Waardedaling van woningen door de nabijheid van het AZC
• Omzetverlies bij bedrijven door verminderde bereikbaarheid of negatieve beeldvorming
• Verlies van woongenot door toegenomen overlast of veiligheidsgevoelens
Hoe werkt het aanvragen?
1. Onderbouwing van schade: Denk aan taxatierapporten, omzetcijfers, of expertverklaringen.
2. Vergelijking met anderen: Je moet aantonen dat jij of jouw bedrijf onevenredig zwaar wordt getroffen.
3. Indienen bij het bevoegd gezag: In dit geval de gemeente Vijfheerenlanden.
13. Waarom is het belangrijk voor onze actie dat zoveel mogelijk mensen nadeelcompensatie aanvragen?
Door inwoners en ondernemers bewust te maken van hun recht op nadeelcompensatie:
• Versterken we het signaal dat de locatiekeuze echte gevolgen heeft
• Vergroten we de druk op de gemeente om het besluit te heroverwegen
• Bieden we een juridisch kader voor wie daadwerkelijk schade lijdt
14. Wat betekent dit voor bedrijven in de omgeving?
Lokale ondernemers worden nauwelijks betrokken in het besluitvormingsproces. De impact op veiligheid, bereikbaarheid en het vestigingsklimaat is niet onderzocht. Wij roepen bedrijven op om zich uit te spreken en aan te sluiten bij de kerngroep of onze actie.
15. Hoe kan ik meedoen of contact opnemen?
Stuur een e-mail naar: bezwaar.vianen.azc@outlook.com Of neem contact op via de knop op de steunactiepagina
16. Wie zit er achter de werkgroep?
Deze actiegroep, bestaande uit betrokken inwoners van Vianen en Hoef en Haag, kiest ervoor anoniem te blijven om haar leden te beschermen tegen mogelijke bedreigingen en sociale druk, om de discussie te richten op de inhoud, en om persoonlijke en professionele belangen van betrokkenen te waarborgen.
De identiteit van de leden is echter wél bekend bij de dorpsvereniging Hoef en Haag. Tegelijkertijd streeft de actiegroep naar transparantie door open te zijn over doelen, activiteiten en financiële middelen.
17. Heeft de werkgroep een relatie met de dorpsvereniging Hoef en Haag?
De werkgroep onderhoudt een goede en open relatie met de dorpsvereniging Hoef en Haag: we kennen elkaar persoonlijk en wisselen actief informatie uit.
Waar de dorpsvereniging zich richt op een breed scala aan onderwerpen die het dorpsleven raken, heeft de werkgroep een specifiekere taak. Zij richt zich uitsluitend op het zorgvuldig borgen van de belangen van inwoners van Vijfheerenlanden rond het AZC-dossier. Daarmee vullen beide elkaar aan: de dorpsvereniging vanuit haar brede maatschappelijke rol, de werkgroep vanuit haar focus op dit ene, maar belangrijke thema.